موعود در مسیحیت / مسیح (ع) در مورد پسر انسان چه میگوید؟
در شمارگان گذشته از مجموعه مقالات پیش رو، در ابتدا به بررسی نگاه ادیان غیر الهی مانند بودا و شینتو، به مقوله حکومت آخرالزمان پرداختیم و پس از آن، به صورت مبسوط، به بررسی منجی و چگونگی بشارت او، در ادیان زرتشتی و یهودیت پرداختیم. در این شماره و چند شماره آتی در نظر داریم به امید خدا، به بررسی نوع نگاه حاکم بر مسیحیت به مقوله منجی موعود، بپردازیم.
* آنچه در این مقالات با عنوان موعود در مسیحت ارائه میگردد با استناد به کتاب مقدس انجیل بوده و تفاوت بسیاری با آنچه امروزه به عنوان مسیحیت صهیونیسم نامیده میشود دارد.
بسمالله الرحمن الرحیم
مسیحیان و بازگشت مسیح
اندیشه بازگشت عیسی (علیهالسلام) یکی از باورهای جامعه مسیحیت را تشکیل میدهد. این شوق و انتظار در بخشهای قدیمیتر عهد جدید مانند رساله اول و دوم پولس به تسالونیکیان به خوبی منعکس شده است، اما در رساله های بعدی مانند رساله های پولس به تیموتاؤس و تیطس، همچنین رساله پطرس، به بعد اجتماعی مسیحیت توجه گشته است .
این مسأله از آنجا ناشی میشد که مسیحیان با گذشت زمان بر این دیدگاه قائل شدند که بازگشت مسیح بر خلاف تصور آنها نزدیک نخواهد بود، هر چند اقلیتی از آنان بر این عقیده باقی ماندند که عیسی به زودی خواهد آمد و حکومت هزار ساله خود را تشکیل خواهد داد؛ حاکمیتی که در روز داوری پایان خواهد یافت. از همین رو از دیر باز گروههای کوچکی به نام هزاره گرا در مسیحیت پدید آمدند که تمام سعی و تلاش خود را صرف آمادگی برای ظهور دوباره عیسی در آخرالزمان میکنند.
البته وجود آیاتی در انجیل، این حالت انتظار را تشدید میکند و با اشاره به عدم تعیین وقت ظهور، آن را ناگهانی معرفی میکند. به عنوان مثال در انجیل متّا از زبان عیسی علیهالسلام این گونه نقل شده است که : «شما نمیتوانید زمان و موقع آمدن مرا بدانید؛ زیرا این فقط در ید قدرت خداست. هیچ بشری از آن لحظه «زمان ظهور» آگاهی ندارد، حتی فرشتگان. تنها خدا آگاه است.»(1) و یا آن که در انجیل لوقا این چنین آمده است: «مسیح میگوید: همیشه آماده باشید، زیرا که من زمانی میآیم که شما گمان نمیبرید.»(2)
بحث انتظار از مباحث کلیدی و مهم در مسیحیت مخصوصا در انجیل است؛ مثلا در بخشهایی از انجیل آمده است: «کمرهای خود را بسته و چراغهای خود را افروخته بدارید. باید مانند کسانی باشید که انتظار آقای خود را میکشند که چه وقت از عروسی مراجعت کند. تا هر وقت آید و در را بکوبد، بیدرنگ برای او باز کنند. خوشا به حال آن غلامان که آقای ایشان چون آید ایشان را بیدار یابد. پس شما نیز مستعد باشید، زیرا در ساعتی که شما گمان نمیبرید، پسر انسان میآید.»(3)
لازم به ذکر است، در این فراز از کتاب مقدس، به وضوح از لغت پسر انسان به عنوان منجی موعود، یاد شدهاست و این لقبی است که حضرت عیسی(ع) به موعود نهایی اطلاق میکند. باید گفت صاحبنظران بر این باورند که منظور از پسر انسان، حضرت عیسی نیست. زیرا مطابق با اعتقاد مسیحیان، عیسی پسر خدا میباشد. بنابراین پسر انسان با پسر خدا، دو فرد متفاوت میباشند.
در بخشهای دیگری از انجیل که به وضوح به ترسیم ویژگیهای «پسر انسان» پرداختهشدهاست این صفات و ویژگیها به صفات و ویژگیهای موعود در مذهب شیعه اثنی عشری بسیار نزدیک و در جاهایی کاملا منطبق میباشد.
همچنین باید گفت مسیحیت ضمن تأکید بر غیر منتظره بودن بازگشت عیسی و وقوع امر ظهور، هدف از این بازگشت را ایجاد حکومتی الهی در راستای حکومت الهی آسمانها ارزیابی میکند و علاوه بر این ظهور مسیح را یگانه راه حل برای ادامه حیات و زندگانی بر میشمرد و عیسی را منجی انسانها و پادشاه پادشاهان معرفی میکند. آنها معتقد هستند که مسیح، بر اساس سخنان دانیال نبی سیستم اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، تربیتی و مذهبی جهان را عوض خواهد کرد و جهانی بر مبنای راه و روش خدا بنا میکند.
مسیحیان همچنین برای ظهور حضرت عیسی بن مریم علاماتی قائل میباشند:
«عنقریب بعد از آن آزمایش سخت، روزگاران خورشید تیره و تار میگردد و ماه نور خود را از دست خواهد داد و ستارگان افول خواهند کرد و قدرتهای آسمانی نیز به لرزه در خواهند آمد و سپس آثار و علائم ظهور آن مرد آسمانی آشکار خواهد شد و سپس تمامی قبائل زمین نگران و غمگین میگردند و آنگاه عیسی از ابرهای آسمان با جلال و شکوه و قدرت فرو خواهد آمد.» (4)
در انجیل مرقس نیز ضمن تاکید بر مضامین گذشته، به جمعآوری یاران توسط مسیح اشاره شده است:
«سپس عیسی با شکوه و جلال و قدرت خواهد آمد و فرشتگان تحت امر خود را به اطراف و اکناف عالم روانه خواهد کرد و منتخبان خود را از چهار گوشه جهان از بالاترین نقطه آسمان تا پایینترین نقطه زمین جمع خواهد کرد.»(5)
ادامه دارد ...
پینوشت:
1. انجیل متی 36: 24
2. لوقا 40: 12
3. لوقا ، فصل 12 ، بندهای 35 و 36
4. انجیل متی 30 - 29: 24
5. مرقس 27 - 24: 13